مد چیست؟

مُد یا فَشِن اصطلاح کلی در زمینه هنر طراحی پوشاک است که تحت تأثیر اوضاع فرهنگی و اجتماعی جامعه در یک دوره زمانی مشخص انجام می‌پذیرد. محصولات این صنعت شامل پوشاک، کفش، کیف، لوازم آرایشی و اثاث می‌شود.

مد، صنعت پیچیده‌ای است که شامل صنایع کوچک‌تری مانند فراورده‌های پوشاک و تأمین کالا، پارچه، مواد خام، رنگ، تولید، حمل و نقل، فروش، عرضه و تقاضا و نهایتاً دور ریختن آنها می‌شود.[۱]

به هنرمندان عرصه پوشاک که با طرح‌های ابداعی‌شان تأثیر به‌سزایی در صنعت مد در یک دوره خاص زمانی بگذارند، «جامه‌آرا» «طراح لباس» می‌گویند.

تاریخچه مدگرایى از گذشته تا به حال

اولین مهم‌ترین مبحث تاریخچه وریشه مد است میخواهیم به آن بپردازیم. پدیده مد همیشه در تاریخ بشر بوده است. آراستگى و مدگرایی وجه ظاهرى زندگى مردم را فراهم کرده است که با بررسى ابعاد مختلف حیات اجتماعى بشر، روشن مى‌شود که و منحصر به دوره معاصر نیست. پدیده مد در ادوار تاریخ آگاهانه و با گزینش و انتخاب و با توجه به فرهنگ جامعه و در چهارچوب‏‌هاى فکرى و اعتقادى جامعه صورت گرفته است که نه تنها موجب پیدایش نارسایى‌‏هاى فرهنگى و اجتماعى نشده است بلکه به عنوان یک دستاورد اجتماعى، به رشد فرهنگ جوامع کمک نموده است.

مدگرایى مثبت به معناى اقتباس از پیشرفت‏‌هاى اجتماعى دیگران و به کار بردن دستاوردهاى مثبت تمدنى دیگران، ضمن برطرف ساختن کاستى‏‌هاى حیات اجتماعى، از دچار شدن زندگى انسان‏ها به یک نواختى پیش‏گیرى کرده و روز به روز بر استحکام بیشتر پایه‏‌هاى زندگى کمک نموده و از پدیدآمدن رفتار و شیوه‏‌هاى ناخوشایندى که موجب دورى و یا نفرت و انزجار افراد از یکدیگر می‌گردد، جلوگیرى به عمل آورده است.

تاریخچه مد در ایران

با سفر کردن ایرانیان در زمان قاجار به غرب مد گرایی در ایران از آغاز شد. در آن زمان درباریان با سفر به اروپا برای نخستین بار با پوشش‌های غربی آشنا شدند، همچنین دانشجویانی که برای ادامه تحصیل به اروپا رفته بودند نیز دید متفاوتی پیدا کردند.

مد در چه زمانی وارد ایران شد؟

زمان شروع اولیه مدگرایی در ایران زمانی بود که همسر اول فتحعلی شاه طی یک مهمانی دربار با “الیزابت مک نیل” همسر “جان مک نیل” آشنا شد. الیزابت لباس خیلی ساده اما شیکی به تن داشت به همین دلیل چشم همسر فتحعلی شاه به آن دوخته شد و همین نقطه شروعی بود برای وارد شدن مد به ایران، اندرونی در دوره ناصرالدین شاه مرکز مد ایران شمرده می‌شد ، زنان شهری پیوسته چشم به آنجا داشتند تا آن چه از پوشش و آرایش تازه در آن به وجود می‌آید، مورد تقلید قرار دهند.

عوامل و ریشه ‏هاى مدگرایى

انسان به گونه‌‏اى آفریده شده که همواره از حالت ‏یکنواختى گریزان بوده و در مقابل، از تحول و نوآورى در زندگى استقبال مى‏‌کند. این تمایل در حالت عادى و در صورتى که پذیرش تحول و نوآورى از روى آگاهى و به صورت تدریجى صورت پذیرد، ظاهر زندگى آدمى را خوشایند و دلپذیر مى‏‌سازد. بنابراین میل به خودآرایى و زیباسازى محیط زندگى امرى فطرى است که به برکت آن، هم زمینه آراستگى صورت ظاهرى محیط زندگى انسان فراهم مى‏‌گردد و هم انگیزه تعالى و تداوم زندگى اجتماعى و روابط صحیح انسانى تقویت مى‏‌شود. چنین عواملى که موجب ایجاد نفرت و انزجار افراد از یکدیگر و یا موجب یکنواختى زندگى بشر مى‏‌شود. از محیط حیات اجتماعى دور شده و جنبه‌‏هاى مثبت کمال‏خواهى و زیبایى دوستى انسان، روز به روز شکوفاتر مى‏‌گردد.

البته گرچه یکى از جلوه‏‌هاى کمال‏جویى و زیبایى‌دوستى انسان به ویژه در دوره جوانى توجه به زیبایى ظاهر است اما باید مراقب بود این فرایند، از حالت طبیعى خود خارج نشود زیرا همه استعدادهاى فطرى اگر از حالت طبیعى و معقول خود خارج شوند، جنبه انحرافى پیدا کرده، آثار سویی به بار می‌آورند.

پیروری از مد به صورت افراطی

به عنوان مثال میل به خودآرایى که ریشه در کمال‏جویى و زیباپسندى فطرى انسان دارد اگر از روى غفلت، یا در نتیجه افراط و تفریط و یا تحت تاثیر القائات غلط عوامل جانبى، از مسیر طبیعى و درست‏ خود خارج شود، سر از امورى چون خودنمایى، فخر فروشى، خودپرستى، مدپرستى و در می‌‏آورد. عواملى که هر یک از آن‌ها به نوبه خود، موجب پیدایش انواع نارسای‌‏ها، هوس‏بازی‌ها، رقابت‏‌هاى غلط، اسراف و تبذیرها خواهد شد و انسان را به حیوانى پست تبدیل خواهد کرد.

بنابراین پیروى از مد و زیبایی‌خواهى و تنوع‏‌پسندى، ریشه در نهاد انسان دارد که نیازهایى چون تنوع، زیباخواهى و کمال‏جویى فطرى منشا اصلى آن محسوب می‌شود. اما صورت‏‌هاى افراطى رایج این گرایش (مدپرستى)، در نتیجه جهل و نا آگاهى و ضعف ارزش‌‏هاى معنوى و تبلیغات وسیع دشمنان، خودباختگى و تقلید کورکورانه از دیگران و یا آلوده شدن. به رذایلى چون خودنمایى، فخرفروشى، احساس حقارت و خود کم‏بینى و. پیش می‌آید که براى افراد جامعه بسیار خطرساز است و باید از آن پرهیز کرد.

گستره‏ مد

گستره‏ مد به اندازه‏‌ی گستره‏ زندگی انسان است و تمامی شئونات آن را در بر می‌گیرد. به طور کلی هر کجا که پا‌ی جنبه زیبا شناختی در میان باشد، مد هم آنجا حضور دارد. عرصه پوشش، آرایش، محیط آرایی، مدل ماشین، مدل کیف، لوازم منزل،حتی ادبیات سیاسی، شیوه احوال‌پرسی، و خلاصه جنبه‌های زیبا شناختی همه متاع‌ها و کالاهای دنیوی، گستره مد و مد گرایی هستند. اما با وجود آن که مد و مدگرایی کل گستره‏ زندگی را در بر می‌گیرد، پوشاک و سبک و شیوه‌ی آرایش، شاخص‌ترین کالای مد شونده محسوب می‌شوند.

هرچند مد همواره در بین همه نسل‌ها و عصرها وجود داشته است، اما آهنگ رشد آن تا دوره معاصر بسیار کند بوده است. در دوره معاصر به ویژه در چند دهه اخیر در واقع مد و مد گرایی به افراطی‌ترین حد خود است. شکی نیست که گسترش وسایل ارتباط جمعی همانند ماهواره و اینترنت از یک طرف و ارتقای سطح زندگی و رفاه و افزایش نقدینگی موجود در جوامع از علل اصلی آن هستند.
از طرف دیگر معمولاً مدها در بیشتر فرهنگ‌ها ظهور پیدا کرده و امری اجتناب ناپذیر‌ند. هیچ فرهنگی یافت نمی‌شود که کلمه مد در آن ناآشنا باشد، لکن در فرهنگ‌های مختلف ظهور و بروز مد و مدگرایی نسبی و متفاوت است. معمولاً جوامع دینی که هنوز به سنت‌های دینی خود پایبند هستند، پدیده مد و مد‌گرایی در آن‌ها کند و ضعیف است.

مد پایدار چیست؟

حتماً این روزها اصطلاح مد پایدار یا sustainable fashion به گوشتان خورده است. مد پایدار یکی از موضوعات مهمی است که در سمینارهای حفظ محیط زیست و رسانه­‌ها، در سراسر جهان مورد بحث و مناظره قرار می­‌گیرد. حفظ محیط زیست، مسأله‌ای است که فکر همه را به خود مشغول کرده و امروزه یکی از دغدغه‌های اصلی به حساب می­‌آید. مفهوم پایداری (sustainability) در طراحی، به پایداری منابع زیست محیطی اشاره دارد. و یک سبک خاص از طراحی را ارائه می‌­دهد. که بر پایه‌ی مبانی اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی بنا است.

از آنجایی که صنعت مد و تولید پوشاک از نظر زیست محیطی یکی از آلوده‌ترین صنعت‌های جهان به حساب می­‌آید، بعضی از شرکت‌های تولیدکننده‌ی پوشاک (به خصوص درکشورهای پیشرفته‌تر) به فکر افتاده‌اند و در تلاش هستند فعالیت‌های خود را به سمت حفاظت از محیط زیست و پایداری پیش ببرند. به همین علت اساس کار مد پایدار را از اهداف شرکت خود قرار داده‌اند، این در حالی است که بسیاری از شرکت‌های تولید انبوه و بسیار محبوب در سراسر جهان هنوز یزرگ‌ترین آسیب‌ها را به محیط زیست وارد می‌کنند.

اگر در مورد مد پایدار به تحقیق و پژوهش بپردازید. متوجه خواهید شد. که روش‌های مختلفی برای رسیدن. به آن وجود دارد. اما به طور کلی استراتژی مد پایدار در زمینه‌ی تولید و مصرف پوشاک، هفت اصل زیر را در بر می‌گیرد:

تقاضا و تولید سفارشی

اولین اصل، تقاضای مشتری و تولید سفارشی به صورت اختصاصی است که توسط خیاط ‌ها یا خانه‌های مد­، طراحی و تولید می­‌شود. این اصل در واقع با فست فشن‌ها و تولید انبوه به مخالفت می­‌پردازد. این اصل بر روش تولید، به شیوه‌ای سازگار با محیط زیست تأکید دارد. که از مواد اولیه محصول، فرایند تولید از جمله رنگرزی و…گرفته تا بسته‌بندی محصولات را شامل می­‌شود. به طوری که در این موارد کم‌ترین آسیب را به محیط زیست (آب، هوا، موجودات زنده و…) وارد می­‌کند.

کیفیت بالا و طراحی بدون محدودیت زمان

منظور از این اصل، کیفیت بالای لباس در همه­‌ی جنبه‌های طراحی، پارچه و دوخت لباس است. به طوری که گذر زمان و تغییر مد روی آن­ها تأثیر نمی­‌گذارند. در واقع هیچگاه از مد نمی­‌روند.

عادلانه و اخلاقی

در واقع این اصل تلاش می­‌کند علاوه بر حفظ محیط زیست و دفاع از حقوق حیوانات، شرایط کار و حقوق کارگران را در این صنعت بهبود ببخشد. همچنین در تلاش است به جایگاه صنایع دستی صدمه‌ای وارد نشود.

تعمیر، طراحی مجدد و بازیافت

طبق این اصل وقتی لباس‌ها کمی پاره و یا قسمت‌هایی از آن‌ها پوسیده می‌شود می‌توانند توسط خیاطان یا خودتان تعمیر شوند. حتی زمانی که لباس قابل استفاده نیست نیز، می‌توان بر روی آن طراحی مجدد صورت داد. و از آن یک لباس دیگر تولید کرد، به عنوان مثال می‌توانید با استفاده از شلوار جین‌های کهنه‌ی خود کیف یا پیراهن طراحی کنید. همچنین زمانی که لباسی کاملاً از بین می‌رود. باید توسط مراکز بازیافت جمع‌آوری شوند. سپس تبدیل به مواد اولیه‌ی نساجی شده. و در نهایت به لباس‌های جدید و یا سایر محصولات نساجی تبدیل می‌شوند.

اجاره، قرض و مبادله

زمانی که لباسی سالم است اما از نظر شما دیگر قابل قبول نیست و یا دیگر برای شما دوست داشتنی نمی‌­باشد. بهترین کاری که می­‌توانید انجام دهید این است که آن را به خیریه‌ها و دیگران اهدا کنید. و یا اینکه می‌­توانید آن را اجاره بدهید و یا همچنین می­‌توانید به مبادله‌ی آن با کالاهای دیگر بپردازید و یا حتی به فروش برسانید.

دست دوم و با ارزش

این اصل نیز به پیروی از اصل قبلی است. اما به خرید و فروش لباس‌های قدیمی با کیفیت بالا و با ارزش به صورت دست دوم تأکید می­‌کند.

برای کسب اطلاعات بیشتر و ثبت سفارش محصول با ما در ارتباط باشید.

۰۱۳-۴۳۴۴۹۵۴۸ – ۰۳۱-۳۲۳۰۱۲۳۴